Eğlenceli Matematiğin Babası Martin Gardner (1914 -2010)

Eğlenceli Matematiğin Babası Martin Gardner (1914 -2010)

Her ne kadar günümüz uygarlığı ağırlıklı olarak matematik ve matematiksel bilimler üzerine kurulu olsa da matematik deyince köşe bucak kaçan insanların sayısı hayal edilemeyecek kadar çok. İlkokuldaki kötü bir matematik öğretmeni, ortaokul ve lisede nispeten zorlayıcı konulardan olunan sınavlardan alınan düşük notlar, ailenin özellikle matematik dersinin iyi olması için uyguladığı baskı, temelde zayıf olunan bir konuda üniversiteye gelince kalkülusu dahi 5-6 kere almak zorunda kalmak...

Bunların hepsi ya da en az bir tanesi matematikten korkmak veya nefret etmek için "geçerli" sebepler çoğuna göre. Fakat matematiğin ders boyutunun yanında muhteşem bir yaratıcı ve eğlendirici tarafının olduğunu (bilerek ya da bilmeyerek) göz ardı ederek oluşan bu kanıları kırmak için onlarca kitap yazan biri vardı : Martin Gardner . Kendisini ne yazık ki geçtiğimiz günlerde kaybettik...

İlk kez Gardner'ın yazılarıyla bir arkadaşımın Alice Harikalar Diyarında kitabının açıklamalı baskısını (annotated version) okumamı ısrarla tavsiye ettiğinde tanışmıştım. Çocuk kitabı olarak okuyup geçtiğim bir kitabın ne kadar derinlikli ve kimi yerlerinde ne kadar "gizemli" olduğunu fark ettirmişti bana Gardner. Yirmi yıla yakın Scientific American dergisinde "Matematiksel Oyunlar" köşesinde onlarca eğlenceli matematik yazısı yazmıştı ve bunların derlemelerinin de içinde olduğu 70'e yakın kitap...

Gardner'ın yazdığı matematik yazıları, üniversitede matematikle hiç uğraşmamış ya da matematiksel düşünmenin zevkine varmış kişiler için fakat çok iyi bir düşünme ve problem çözme yeteneği isteyen yazılar. Kendisi de üniversitede herhangi bir matematik dersi almadığından(kendisi felsefe mezunu bu arada) yazılarının herkes tarafından çok daha kolay anlaşıldığını söylüyordu Gardner. Her ne kadar yazılarında satır satır formüller olmasa da yaptığı işin değerini şu kelimeler çok güzel özetliyor :" Martin binlerce çocuğu matematikçeye dönüştürdü, binlerce matematikçiyi ise çocuğa"... Yazdığı matematik yazıları"eğlenceli matematik" (recreational mathematics) olarak anılıyor ve Türkiye'de de bu konunun en iyi temsilcisi Ali Nesin ve Matematik Dünyası'nı da anmadan olmaz.

Tübitak Yayınları'ndan harika bir kitap Hah, Buldum! - Martin Gardner

Getiğimiz yıllarda tanıştığım Gardner ve muhteşem matematik yazıları bana bambaşka bir dünyanın kapılarını aralamıştı. Biraz düşünmeye ve zor sorularla uğraşmaya zaman ayırabiliyorsanız Gardner'ın eğlenceli matematiğiyle tanışmak için ilk işiniz Tübitak Yayınları'ndan yayınlanan "Hah Buldum!" kitabını almak olsun! Günlük bilmecelerden, kombinatorik, olasılık, sayma ve diğer birçok konuda harika yazıların yanında oldukça eğlenceli karikatürlerin de bulunduğu bu kitabı kaçırmayın! (Kitaptan örnek bir sayfa için tıklayınız)

Gardner'ın diğer yazılarının içine girip kaybolmak isteyenler ise aşağıdaki bağlantıdan Scientific American'da yazdığı yazıların hepsine ulaşabilir ( Linkleri görmeniz için siteye üye olmanız gerekiyor)

Martin Gardner - Mathematical Games (gigapedia.org)

KAYNAK: http://www.gokgunce.com/2010/05/eglenceli-matematigin-babas-martin.html

TAM SAYILAR KABİLESİ

Günün birinde Kafkas dağlarının ardında bir kabile yaşarmış .Bu kabilenin adı tam sayılar kabilesiymiş.Bu kabile iki kola ayrılırmış.Bunlardan biri NEGATATİF tam sayılar olup bu tam sayılar diğer kabilelere hep öfke aşılarmış.Fakat tam sayıların diğer kolu olan POZİTİF tam sayılar la yaptıkları her savaşta yenilirlermiş, çünkü pozitif tam sayılar hep mutluluk aşıladıkları için öfaaae hiç yenilmezlermiş.Bir de ‘0’ sayısı varmış.Bu kendi halinde ,kimseye yararı ve zararı olmayan , etliye sütlüye karışmayan birisiymiş.Ama sinirlendiğinde çok kötü çarparmış.Bu yüzden kimse ononla çatışmayı göze alamazmış.Zamanla tam sayılar arasındaki ayrılık alevlenmiş ve pozitif tam sayılar arasından bir grup ayrılıp ,kendilerine DOĞAL sayılar diyerek başka bir kabile kurmuş.Bu grup ‘0’ da yanlarına almış ve negatif tam sayılardan uzakta bir mekana çadır kurmuşlar.Uzun zaman sonra negatif tam sayılar ne kadar büyük bir hata yaptıklarını anlamışlar ama nafile… Aralarından en yaşlı ve bilge olanlarını seçip bir komite kurmuşlar ve doğal sayılarla anlaşma imzalamak için göndermişler.Uzun uğraşlar sonucunda antlaşma imzalanmış.Buna göre; negatif tam sayılar ve doğal sayılar beraberce yaşayacaklar ama doğal sayılar ( sıfır hariç) eskisi gibi pozitif tam sayı olarak anılacak ve hep beraber aynı yerde yaşayacaklardır.Hemen işe koyulmuşlar ve sayı doğrusu denen yeni evlerini yapmaya başlamışlar.Evlerinin yerini belirlemeye gelince ne yapcaklarını şaşırmışlar , herkes en güzel yeri isterken sıfır Araya girmiş ve ‘ benim solumda negatif tam sayılar sağımda da pozitif tam sayılar oturacak ben tam ortada olacağım.’ Herkes bu kararı çok sevmiş ve kabul etmiş. O günden bugüne hiç kavga etmeden yaşaya gelmişler...

KAYNAK: http://www.uslanmam.com/fikralar/357361-matematikten-nefret-edenlere.html